Prota Matija Nenadović (26. februar 1777 – 11. decembar 1854) bio je istaknuti srpski sveštenik, vojvoda, diplomata i pisac. Rođen u Brankovini, blizu Valjeva, bio je sin kneza Alekse Nenadovića, jednog od vođa Prvog srpskog ustanka. Nakon što je 1804. godine njegov otac pogubljen u Seči knezova, Matija se priključio ustanku, postavši jedan od ključnih lidera u valjevskoj i šabačkoj nahiji.

Kao sveštenik, Nenadović je bio poznat po svojoj pismenosti, što je bilo retko za to vreme. Godine 1793. postao je sveštenik, a ubrzo potom i prota (arhijerejski sveštenik) u Valjevu. Njegova obrazovanost omogućila mu je da bude prvi srpski diplomata, pregovarajući sa Turskom i Rusijom, čime je uspostavio prve diplomatske kontakte srpskih ustanika sa stranim državama.

Nakon ustanka, Nenadović je služio kao prvi predsednik Praviteljstvujuščeg sovjeta (ustaničke vlade) od 1805. do 1807. godine. Iako je bio blizak saradnik Karađorđa Petrovića, kasnije je bio poštovan i od strane Miloša Obrenovića.

Njegova memoarska dela pružaju dragocen uvid u događaje tog perioda. Preminuo je 11. decembra 1854. godine u Valjevu.

Istorijski događaji:

• 630. godine – Muhamed vodi vojsku od 10.000 da osvoji Meku 🇸🇦.
• 1858. godine – Svetoandrejska skupština izvršila smenu dinastija u Srbiji, zbacivši kneza Aleksandra Karađorđevića. Na presto vraćen Miloš Obrenović, a za njegovog naslednika proglašen njegov sin Mihailo 🇷🇸.
• 1877. godine – Nikola Kole Rašić sa svojim četnicima ušao u Leskovac, napušten od Turaka, i proglasio ujedinjenje sa Kneževinom Srbijom. Lokalni bugarski komitet i stanovništvo lojalno egzarhatu tražili su od ruskog generala Gurka da Leskovac bude pripojen Bugarskoj, ali je Berlinski kongres konačno rešio status Pomoravlja 🇷🇸🇧🇬.
• 1888. godine – Skupština Srbije prihvatila Ustav koji je predložila Narodna radikalna stranka, po uzoru na belgijski ustav iz 1831. godine, u Srbiji uvedena parlamentarna demokratija 🇷🇸.
• 1894. godine – U Parizu otvorena prva svetska izložba automobila, na kojoj se predstavilo devet proizvođača 🇫🇷.
• 1937. godine – Fašističko Veliko veće donelo odluku da se Italija povuče iz Lige naroda 🇮🇹.
• 1941. godine – Nemačka i Italija u Drugom svetskom ratu objavile rat SAD, a Kongres SAD istog dana objavio rat tim zemljama. Poljska objavila rat Japanu, a Kuba, Kostarika, Nikaragva, Dominikanska Republika i Gvatemala Nemačkoj i Italiji 🇺🇸🇩🇪🇮🇹🇵🇱🇯🇵.
• 1946. godine – Generalna skupština Ujedinjenih nacija osnovala UNICEF, Međunarodni fond Ujedinjenih nacija za pomoć deci u zemljama razorenim ratom 🌍.
• 1972. godine – Američki astronauti iz broda „Apolo 17“ Eugene Cernan i Harrison Schmitt spustili se na Mesec, u poslednjoj misiji u okviru programa „Apolo“ 🇺🇸🌕
• 1973. godine – Zapadnonemački kancelar Willy Brandt i čechoslovakijski premijer Lubomír Štrougal potpisali ugovor kojim je formalno poništen Minhenski pakt iz 1938. godine 🇩🇪🇨🇿.
• 1991. godine – U Mastrihtu uobličen Sporazum o monetarnoj i političkoj uniji članica Evropske zajednice 🇪🇺.
• 1992. godine – Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija, na zahtev Makedonije, odobrio upućivanje 800 vojnika UN u tu bivšu jugoslovensku republiku 🇲🇰.
• 1994. godine – Ruski predsednik Boris Jeljcin naredio ruskoj vojsci da uspostavi kontrolu nad Čečenijom 🇷🇺.
• 1997. godine – U Kjotu potpisan Protokol o zaštiti životne sredine, koji predviđa smanjenje proizvodnje ugljen-dioksida i drugih štetnih gasova koji izazivaju efekat staklene bašte i globalno zagrevanje. SAD nisu potpisale protokol uz objašnjenje da bi to nanelo štetu njihovoj privredi 🇺🇸🌍.
• 2000. godine – Izrael i Palestina obnovili kontakte na višem nivou u cilju okončanja sukoba i nalaženja načina za obnavljanje mirovnih pregovora 🇮🇱🇵🇸.
• 2001. godine – Vrhovni sud SAD osudio Francuza Zakariasa Moussaoua zbog učešća u napadima u SAD 11. septembra 2001, što je prva kazna u SAD koja se direktno odnosi na te napade 🇺🇸.

Rođenja:

• 1475. godine – Papa Lav X 🇮🇹 (preminuo 1521).
• 1803. godine – Hektor Berlioz, francuski kompozitor i dirigent 🇫🇷 (preminuo 1869).
• 1810. godine – Alfred de Musset, francuski dramaturg, pesnik i pesnik 🇫🇷 (preminuo 1857).
• 1843. godine – Robert Koch, nemački lekar i mikrobiolog, dobitnik Nobelove nagrade za fiziologiju ili medicinu (1905) 🇩🇪 (preminuo 1910).
• 1882. godine – Max Born, nemački fizičar i matematičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1954) 🇩🇪 (preminuo 1970).
• 1911. godine – Naguib Mahfouz, egipatski književnik, dramaturg i scenarista, dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1988) 🇪🇬 (preminuo 2006).
• 1912. godine – Carlo Ponti, italijanski filmski producent 🇮🇹 (preminuo 2007).
• 1921. godine – Liz Smith, engleska glumica 🇬🇧 (preminula 2016).
• 1938. godine – Enrico Macias, francuski muzičar 🇫🇷.

Smrti:

• 1854. godine – Prota Matija Nenadović, srpski prot, ustanik, književnik, političar i diplomata 🇷🇸.
• 1918. godine – Ivan Cankar, slovenački književnik 🇸🇮 (rođen 1876).
• 1964. godine – Sam Cooke, američki muzičar 🇺🇸 (rođen 1931).
• 1965. godine – Đuro Tilyak, hrvatski slikar 🇭🇷 (rođen 1895).
• 1978. godine – Vincent du Vigneaud, američki biohemčar, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju (1955) 🇺🇸 (rođen 1901).

Praznici i dani sećanja:

• Srpska pravoslavna crkva slavi: Prepodobnomučeniik Stefan 🇷🇸.