Rowan Sebastian Atkinson (rođen 6. januara 1955. u Konsetu, Engleska) jedan je od najpoznatijih britanskih komičara, glumaca i scenarista. U svetsku javnost upisao se nezamenljivim ulogama Mr. Beana i Edmunda Blekradera (u seriji „Crna Guja“), kao i komedijom „Johnny English“ u kojoj parodira Džejmsa Bonda.

RANI ŽIVOT I OBRAZOVANJE

• Poreklo i porodica: Najmlađi je sin Erika Atkinsona, farmera i direktora, i majke El. Ima dva starija brata: Rodnija, evroskeptičnog političara i ekonomistu, i Ruperta, koji nije javno eksponiran.
• Školovanje: Nakon osnovne i srednje škole, Atkinson je upisao Elektroinženjerstvo na Univerzitetu u Oksfordu, ali ga je u tom periodu sve više privlačila komedija. Upoznao je mnoge scenariste i glumce s kojima je kasnije sarađivao.

TELEVIZIJSKA KARIJERA

• Proslavio se u komičnim serijama „Not the Nine O’Clock News“ (BBC) i „Crna Guja“ (engl. Blackadder), gde je tumačio različite generacije izmišljenog lika Edmunda Blekradera.
• Još veći uspeh postigao je kao Mr. Bean, tihi ali luckasti junak istoimene humorističke serije, postavši globalno prepoznat i upoređivan sa Čaplinom zbog naglašeno vizuelnog stila komedije.

FILM

• Prve uloge: Debitovao je 1983. u filmu o Džejmsu Bondu „Nikad ne reci nikad“, a iste godine igrao je i glavnu ulogu u komediji Dead on Time.
• Glavne uspešnice:
  • Mr. Bean (1997) i „Mr. Bean na odmoru“ (2007) doneli su mu veliku zaradu i popularnost.
  • Johnny English (2003, 2011, 2018) – parodija na Džejms Bonda, postala je globalni hit.
  • Četiri venčanja i sahrana (1994), gde se pojavio kao sveštenik, i dalje važi za jednu od najvoljenijih britanskih romantičnih komedija.
  • Pozajmljivao je glas Zazuu u Diznijevom „Kralju lavova“ (1994).

STIL KOMIKE

• Fokus na fizičku glumu: Atkinsonov humor počiva na mimici, gestikulaciji i vizuelnim gegovima, što ga čini bliskim legendama nijemog filma poput Čarlija Čaplina.
• Govorni manir: U javnosti je poznato da se godinama borio sa blagim mucanjem, koje je nadvladao kroz specifičnu dikciju.

ZANIMLJIVOSTI

1. Akademska pozadina: Iako je diplomirao elektroinženjerstvo, karijeru je ipak posvetio umetnosti, a skečeve je počeo da razvija tokom studija u Oksfordu.
2. Upoređivanje sa Čaplinom: Zbog minimalnog dijaloga i izražajne mimike, Mr. Bean upoređuju s delima Čaplina, što je Atkinsona etabliralo kao jednog od najpoznatijih komičara koji se oslanjaju na vizuelnu komiku.
3. Prepoznatljivi brend: Lik Mr. Beana postao je globalna franšiza – od animirane serije, preko filmova, do niza reklamnih kampanja širom sveta.
4. Ljubav prema automobilima: Atkinson je strastveni kolekcionar sportskih automobila; u više navrata se takmičio u trkačkim događajima.

Danas, Rowan Atkinson ostaje jedna od najvećih ikona britanske komedije i svetske pop-kulture, čiji rad obuhvata scenu, televiziju i film, uvek sa upečatljivim, univerzalnim humorom bez vremenskih ograničenja.

• 1066 — Harold Godvinson je krunisan za poslednjeg anglosaksonskog kralja Engleske nakon smrti Edvarda Ispovednika. Ovo je izazvalo krizu sukcesije koja je dovela do normanskog osvajanja Engleske iste godine. Harold je poginuo u bici kod Hestingsa protiv Vilijama Osvajača. 🇬🇧
• 1118 — Rekonkvista: Alfons II Aragonski osvaja Saragosu, završavajući muslimansku vlast u ovom delu Pirinejskog poluostrva. 🇪🇸
• 1148 — Vojska Ikonijskog sultanata nanela težak poraz krstašima u bici na planini Kadmus, zaustavljajući njihov napredak. 🕌
• 1322 — Stefan Dečanski je krunisan za srpskog kralja u manastiru Žiča, a njegov sin Dušan za „mladog kralja“. Stefan je tokom svoje vladavine osigurao prevlast Srbije na Balkanu, uključujući pobedu nad Bugarima kod Velbužda. Podigao je manastir Dečani u spomen na ovu pobedu. 🇷🇸
• 1492 — Ferdinand i Izabela ulaze u Granadu nakon poraza Boabdila, poslednjeg emira Granade, čime se završava rekonkvista i muslimanska vlast na Pirinejskom poluostrvu. 🇪🇸
• 1579 — Potpisana Araška unija između katoličkih nizozemskih provincija, suprotstavljajući se protestantskim provincijama severne Holandije. 🇳🇱
• 1641 — Prvi parlament Kvilina privremeno zaustavio neprijateljstva između Mapučea i Španaca u Araučkom ratu u Čileu. 🇨🇱
• 1832 — Poslednji guvernadur Crne Gore, Vukolaj Radonjić, proteran je nakon neuspelih pokušaja da zajedno s Austrijom sruši Petroviće. 🇲🇪
• 1853 — Gornji Milanovac osnovan ukazom kneza Aleksandra Karađorđevića kao administrativni centar. 🇷🇸
• 1916 —
  • Mojkovačka bitka: Crnogorska vojska pod serdarom Jankom Vukotićem pobedila znatno jače austrougarske snage, omogućivši srpskoj vojsci povlačenje ka Albaniji. 🇲🇪
  • Italijanski brod Brindizi potonuo u Medovskom zalivu, pri čemu je poginulo 450 dobrovoljaca, mahom Srba iz Kanade i SAD. 🇮🇹
• 1929 — Kralj Aleksandar Karađorđević uveo Šestojanuarsku diktaturu, ukinuvši Vidovdanski ustav i centralizujući vlast. Država dobija naziv Kraljevina Jugoslavija. 🇾🇺
• 1940 — Nacisti izvršili masovna pogubljenja poljskih civila u Poznanju. 🇵🇱
• 1950 — Velika Britanija priznala Narodnu Republiku Kinu, dok je Republika Kina (Tajvan) prekinula diplomatske odnose s Velikom Britanijom. 🇬🇧 🇨🇳
• 1963 — Iranski šah Reza Pahlavi započeo je „belu revoluciju“ uvođenjem agrarnih reformi i prava glasa za žene. 🇮🇷
• 1978 — Kruna Svetog Stefana, simbol hrišćanske Mađarske, vraćena je u Budimpeštu iz SAD, gde je čuvana nakon Drugog svetskog rata. 🇭🇺
• 2009 — Operacija Liveno olovo: Izraelska vojska izvela napad na UN školu u Gazi, usmrtivši 40 Palestinaca koji su se tu sklonili tokom borbi s Hamasom. 🇮🇱 🇵🇸
• 2021 — Demonstranti u Vašingtonu upali u zgradu američkog Kongresa, što je rezultiralo smrću pet osoba i velikim neredima. 🇺🇸

Rođenja

• 1367 — Ričard II Plantagenet, engleski kralj (1377—1399). (prem. 1400) 🇬🇧
• 1822 — Hajnrih Šliman, nemački arheolog, poznat po otkrivanju Troje. (prem. 1890) 🇩🇪
• 1838 — Maks Bruh, nemački kompozitor i dirigent. (prem. 1920) 🇩🇪
• 1848 — Hristo Botev, bugarski pesnik, revolucionar i publicista. (prem. 1876) 🇧🇬
• 1859 — Vojislav Subotić, srpski hirurg i jedan od osnivača Medicinskog fakulteta u Beogradu. (prem. 1923) 🇷🇸
• 1861 — Viktor Horta, belgijski arhitekta i pionir art nouveau stila. (prem. 1947) 🇧🇪
• 1862 — Božidar Karađorđević, srpski umetnik i pisac, član dinastije Karađorđević. (prem. 1908) 🇷🇸
• 1888 — Stevan Moljević, srpski pravnik, političar i publicista. (prem. 1959) 🇷🇸
• 1913 — Loreta Jang, američka glumica, dobitnica Oskara. (prem. 2000) 🇺🇸
• 1915 — Alan Vats, britanski filozof i pisac, poznat po promociji istočne filozofije na Zapadu. (prem. 1973) 🇬🇧
• 1927 — Aleksandar Despić, srpski hemičar i akademik SANU. (prem. 2005) 🇷🇸
• 1933 — Đorđe Kadijević, srpski reditelj i likovni kritičar. 🇷🇸
• 1935 — Ljiljana Janković, srpska glumica. (prem. 2022) 🇷🇸
• 1938 — Adrijano Čelentano, italijanski muzičar, glumac i TV voditelj. 🇮🇹
• 1939 — Valerij Lobanovski, ukrajinski fudbaler i fudbalski trener. (prem. 2002) 🇺🇦
• 1946 — Sid Baret, engleski muzičar, suosnivač grupe Pink Floyd. (prem. 2006) 🇬🇧
• 1947 — Nebojša Đukelić, srpski filmski kritičar i urednik RTS-a. (prem. 1996) 🇷🇸
• 1953 — Malkolm Jang, australijski muzičar, suosnivač grupe AC/DC. (prem. 2017) 🇦🇺
• 1955 — Rouan Atkinson, engleski glumac, poznat kao Mister Bin. 🇬🇧
• 1960 — Najdžela Loson, engleska kulinarka i TV voditeljka. 🇬🇧
• 1966 — Ipče Ahmedovski, srpski pevač narodne muzike. (prem. 1994) 🇷🇸
• 1969 —
  • Ilije Dumitresku, rumunski fudbaler i trener. 🇷🇴
  • Norman Ridus, američki glumac. 🇺🇸
• 1978 — Ruben Ramirez Idalgo, španski teniser. 🇪🇸
• 1982 —
  • Gilbert Arinas, američki košarkaš. 🇺🇸
  • Edi Redmejn, engleski glumac, dobitnik Oskara. 🇬🇧
• 1986 —
  • Sergij Stahovski, ukrajinski teniser. 🇺🇦
  • Aleks Tarner, engleski muzičar, frontmen grupe Arctic Monkeys. 🇬🇧
  • Irina Šejk, ruski model i glumica. 🇷🇺
• 1990 — Miloš Cvetković, srpski fudbaler. 🇷🇸
• 1994 — Nikola Jovanović, srpski košarkaš. 🇷🇸
• 1998 — Aksel Bakajoko, francuski fudbaler. 🇫🇷
• 1999 — Bojan Cvjetićanin, slovenački muzičar, frontmen grupe Joker Out. 🇸🇮

Smrti

• 1275 — Sveti Rejmond iz Penaforta, dominikanski kanoničar i svetitelj. (rođ. 1175) 🇪🇸
• 1829 — Jozef Dobrovski, češki slavista, osnivač slavistike kao nauke. (rođ. 1753) 🇨🇿
• 1852 — Luj Braj, francuski učitelj, tvorac Brajevog pisma za slepe. (rođ. 1809) 🇫🇷
• 1884 — Gregor Mendel, češki sveštenik i biolog, otac genetike. (rođ. 1822) 🇨🇿
• 1919 —
  • Teodor Ruzvelt, 26. predsednik SAD i dobitnik Nobelove nagrade za mir. (rođ. 1858) 🇺🇸
  • Žak Vaše, francuski dadaista, preteča nadrealizma. (rođ. 1895) 🇫🇷
• 1949 — Viktor Fleming, američki režiser, poznat po filmovima Čarobnjak iz Oza i Prohujalo s vihorom. (rođ. 1883) 🇺🇸
• 1990 — Pavel Čerenkov, sovjetski fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku. (rođ. 1904) 🇷🇺
• 1993 —
  • Džon Berks „Dizi“ Gilespi, američki trubač, pionir bibopa u džezu. (rođ. 1917) 🇺🇸
  • Rudolf Hametovič Nurejev, ruski baletski igrač i koreograf, jedan od najvećih umetnika 20. veka. (rođ. 1938) 🇷🇺
• 2019 — Željko Mijanović, jugoslovenski i srpski dramaturg i scenarista. (rođ. 1960) 🇷🇸

Praznici i dani sećanja

Srpska pravoslavna crkva slavi:

• Badnji dan – Priprema za Božić, jedan od najvažnijih praznika u pravoslavnom hrišćanstvu. 🕯️
• Prepodobnu mučenicu Evgeniju. ✝️
• Prepodobnog Nikolu vojvodu. ✝️
• Svetog mučenika Kastula. ✝️
• Svete mučenike Sosija i Teoklija. ✝️
• Svetu mučenicu Vasilu. ✝️
• Sveštenomučenika Filipa. ✝️
• Svete mučenike Prota i Jakinta. ✝️
• Svetog mučenika Ahaika. ✝️
• Svetog mučenika Antioha Afrodisija. ✝️
• Prepodobnog Vitimiona. ✝️
• Svetog mučenika Ahmeda. ✝️
• Sveštenomučenika Sergija Mečova. ✝️

Rimokatolička crkva slavi:

• Bogojavljenje – Praznik kojim se obeležava Hristovo krštenje na reci Jordan.
• Sveta Tri Kralja – Praznik posvećen dolasku mudraca sa Istoka koji su posetili Isusa nakon njegovog rođenja. ✨